Otizm Nedir? Otizm Tedavisi
Otizm Nedir? Otizmli Çocuklar Nasıl Eğitilmeli?
Otizm Spektrum Bozukluğu, iletişim ve sosyal etkileşim sorunlarına sebep olan, kişinin kısıtlı alanlara yönelmesine yol açan ve ömür boyu devam eden bir gelişim sorunudur. Otizm, 0 – 3 yaş arasında ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle hastalığı erken teşhis etmek ve buna göre önlem almak oldukça önemlidir. Hastalığın erken belirtisi sayesinde, otizmin etkilerini minimuma indirmek mümkündür. Bu nedenle otizmin belirtilerini dikkatle takip etmek gerekmektedir.
Otizmin Başlıca Belirtileri
Otizm rahatsızlığının pek çok farklı belirtisi bulunmaktadır. Söylenen şeylere kayıtsız kalınması, adı seslenildiğinde cevap vermemesi, parmağıyla bir noktayı gösterememesi, oyuncaklarını sıraya koyamaması, dönen şeylere gözünü dikip uzun bir süre izlemesi, bazı kelimeleri alakasız yerlerde tekrar tekrar dile getirmesi, otizm rahatsızlığının en yaygın belirtileri olarak sıralanabilir. Bu belirtiler görüldüğü takdirde, derhal uzman doktorlara başvurulmalıdır. Erken teşhisin önemli olduğu bu rahatsızlığa erken müdahale ve eğitimlerle etkileri oldukça azaltılabildiği unutulmamalıdır.
Otizm Tanısı İçin Gidilmesi Gereken Kurumlar
- Çocuk ruh hastalıkları uzmanı veya çocuk nöroloğu bulunan Sağlık Bakanlığı’na bağlı devlet hastaneleri
- Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Bölümü bulunan üniversite hastaneleri.
- Çocuk otizm tanısı alırsa, Özürlü Sağlık Kurulu Raporu çıkartmanız gerekir.
Eğitim Yöntemleri
Otizm hastalığı, eğitim yoluyla da giderilebilecek bir hastalık olarak karşımıza çıkar. Hastalığın tedavisi ile eğitim birbirlerine entegre şeklinde ilerlemek durumundadır.Otizmli çocuklar yaşıtlarına nazaran daha farklı bir eğitim programına tabi tutulmaktadırlar. Otizmli çocuklar da birbirlerinden ayrılmaktadır. Bazı çocuklar için birlikte eğitim almak bir problem değilken bazı çocuklar için topluluk içerisinde ders almak sorun oluşturabilmektedir. Bu nedenle, bazı otizmli çocukların birebir ders görmesi gerekmektedir. Eğitim konusunda da ailelere önemli görevler düşmektedir. İlk etapta ailelerin çocuklarını eğitime teşvik etmesi ve onun eğlenmesi için çaba harcaması gerekmektedir. Günde yapılabilecek 3-5 etkinlik sayesinde çocukların gelişimine önemli bir katkıyı aileler sağlayabilmektedir. Çocuklara bu eğitimlerin aynı ortamda verilmesi büyük önem taşımaktadır. Mekanların değişmesi, otistik çocuklar için problem yaratmakta ve eğitimlere adapte olamamasına neden olmaktadır.
Otizmli çocukların eğitimi, Milli Eğitim Bakanlığı çatısı altında bulunan özel eğitim kurumları tarafından sağlanmaktadır. Çocuklar bu kurumlarda ilk olarak bireysel beceri kazanır, daha sonra yaşıtlarıyla bir araya getirilerek iletişim ve sosyal beceriler konusunda bir yol kat edilmesi amaçlanır. Yazının ilk kısımlarında da belirttiğimiz üzere otizmli çocuklar farklı şekillerde eğitim görebilmektedir. Bu nedenle çocuğun ilk etapta profilinin çıkartılması doğru olacaktır.
Otizmli çocuğun ilk etapta davranışları, alışkanlıkları ve tepkileri değerlendirilerek çeşitli analizler yapılmaktadır. Bu davranışların analizi yapıldıktan sonra, otizmli çocuğun hangi metotlar ile eğitileceğinin programı yapılmaktadır. Bu nedenle analiz eğitim açısından çok büyük önem taşımaktadır. Otizmli çocuğun davranışları değerlendirilirken, yaptığı iyi davranışlar ve kötü davranışlar listelenerek ayırt edilmeli ve buna göre bir yol çizilmelidir. İyi davranışlarından sonra ödüllendirmek, kötü davranışlarından sonra ise ödül vermemek, çocuğun iyi davranışları alışkanlık edinmesini sağlayacak etmenlerden bir tanesidir.
Otizm dikkati de son derece önemli bir konu olarak karşımıza çıkar. Otizm dikkati, otizmli çocuklarda mutlaka değerlendirilmesi gereken bir konudur. Otizmin en büyük problemlerinden biride dikkat eksikliğidir. Bu dikkat eksiklikleri özel eğitim kurumlarında bulunan dikkat çalışmaları ve egzersizleri ile giderilebilir. Dikkat setleri otizmli çocuklara kazandırdıkları becerilerle dikkat, hafıza, algılama, düşünme, yorumlama, ayırt edebilme, fark bulma gibi beceriler kazandırarak çocuğun zeka ve dikkate yönelik algılamalarında yardımcı olur.
Otizmli çocuklarda mutlaka özel eğitim şarttır ikamet ettiğiniz bölgeye en yakın özel eğitim merkezlerini öğrenip bilgi almak için Milli Eğitim Bakanlığı resmi sitesinden buraya tıklayarak bilgi alabilirsiniz. Zira eğitim konusu çocuğun tüm hayatını etkileyecek olan bir süreçtir, otizmli çocuk eğitimi eğer en iyi şekilde yapılırsa, çocuk ilerleyen hayatında sıkıntı yaşamayacak seviyeye gelebilmektedir. Bu eğitimler çocuğun geleceğini şekillendirecek anahtar olarak karşımıza çıkar. Bu nedenle ailelerin ve tüm vatandaşların otizm ile ilgili bilinçlendirilmesi ve yönlendirilmesi gerekmektedir.
Otizmde Öfke ve Saldırganlık
Öfke ve saldırganlık nöbetlerinin sıklığı ve yoğunluğu otizmli çocuğun öğrenme kalitesini olumsuz etkiler ve mutlaka uzmanlar tarafından çözümlenmesi gerekir.
- Öfke ve saldırganlaşma nedenleri bulunup ortadan kaldırılmalıdır.
- Öfke veya saldırganlık durumunda otizmli çocuk kesinlikle korkutmamalı ve bağırmamalıyız, bu şekilde bir davranışın daha kötü sonuçlar doğurabileceğini unutmamalıyız.
- Çocuğun koyduğu bu tepki rahatsız olduğu bir durumu ifade etme şekli olduğu bilinmelidir..
- İyi bir gözlem yaparak çocuğun hangi durumda ne istediği ve ne beklediği tespit edilmelidir.
- Problemli davranışları değiştirmeye çalışırken acele etmemeli, çocuk ta ki güveni sarsmadan alıştırarak yapmalıyız.
- Saldırganlığın bir nedeninin de çocuğun ebeveynlerin dikkatini çekmeye çalışmak olduğu unutulmamalıdır.
- Saldırganlaşma durumlarının bir listesi çıkartılarak olumsuzluklar ortadan kaldırılabilir.
- Sesler veya gürültüye aşırı tepki gösteren otizmli bir çocukla kalabalık ortamlara girmek yerine alışveriş gibi rutin işleri aile bireylerinden biri yalnız yapabilir.
- Öfke nöbetleri ve saldırganlaşma sırasında çocuğu kucağına almak ve sakinleştirmeye çalışmak etkilidir.
- Dengeli ve tutarlı bir davranış eğitimi ile çok şeylerin değiştirilebileceği bilinmelidir.
- Mutlaka bir uzmandan destek alınmalı, anne baba desteğinin çok önemli olduğu hatırlanmalıdır.
